آذربایجان شرقی| یاریرسانی به خانواده کودکان اوتیستیک
به گزارش ایسنا، مسئول مرکز جامع اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز از تدوین بستههای تشخیصی و درمانی در مرکز اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز خبر داد و گفت: نبود آموزشهای منسجم که تمام افراد متخصص ازجمله روانپزشک، روانشناس، گفتار درمانگر، رواندرمانگر و حتی معلم را درگیر کند، از مشکلاتی است که در این مرکز با طراحی و تدوین بستههای آموزشی باهدف پیشگیری از آموزشهای پراکنده و گاهی متناقض و کمک به مجریان برنامههای مرتبط با اوتیسم صورت میگیرد. دکتر حسن شاهرخی با اشاره به اینکه ایده تأسیس مرکز جامع اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز به سه سال قبل بازمیگردد، گفت: همهگیرشناسی اختلال اوتیسم، علت شناسی، انجام مطالعات جامع، بررسی فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی مؤثر و انجام کارهای زیربنایی در این خصوص ازجمله اهداف تشکیل این مرکز است. وی افزود: باوجود تلاش تمامی درمانگرها، بسته درمانی بومی و متناسب با مقتضیات وجود ندارد و ما در این مرکز سعی در طراحی بستههای بومیشده با بهرهگیری از تیمهای مختلف در حوزههای کاردرمانی، گفتاردرمانی و آموزش مهارتهای اجتماعی و توانمندسازی والدین داریم، انجام مطالعات سیستماتیک، تشخیص نیازها و گفتوگو با والدین برای نیازسنجی نیز از دیگر اقدامات انجامشده در مرکز اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز است. وی اضافه کرد: تشخیصهای مختلف و پراکنده باعث افزایش بار روانی و تحمیل هزینه اضافی به خانوادهها شده و گرفتاری مضاعفی برای خود فرد پیش میآورد، ازاینرو باید سیستم تشخیصی مناسب و قابلاعتماد داشته باشیم و خوشبختانه تشخیصها در این مرکز، نزدیک به استاندارد و با استفاده از ابزارهای تائید شده توسط متخصصان است.
آغاز غربالگری بهصورت آزمایشی در دو مرکز بهداشتی-درمانی
وی در ادامه، تشخیص زودرس و بهموقع را مستلزم استفاده از روشهای غربالگری مناسب دانست و افزود: هماکنون غربالگری بهصورت آزمایشی در دو مرکز بهداشتی-درمانی شروعشده و نتایج آن در حال تحلیل است، امیدواریم با اجرای کامل غربالگری، سن تشخیص یک الی دو سال کاهش یابد و تلاشها برای رساندن سن تشخیص به زیر دو سال است. شاهرخی بابیان اینکه غربالگری پدیدهای نیست که بتوان بهسرعت پیش برد، گفت: تحقق این امر مستلزم وجود زیرساختهای درمانی مناسب بوده و یکی از اقدامات مرکز اوتیسم دانشگاه نیز همین است. تأسیس بانک اطلاعات ژنتیک اوتیسم با رعایت تمامی جوانب اخلاقی نیز از دیگر اقدامات این مرکز بوده که در دستیابی به علت شناسی کمک زیادی خواهد کرد. وی با تأکید بر اینکه درمان جزو اهداف اصلی در این مرکز نیست، اظهار کرد: در کنار سایر اقدامات آموزشی و پژوهشی به درمان نیز پرداخته میشود، اما درمان جزو اولویتهای اصلی نیست، برنامه ثبتی نیز در این زمینه در حال اجرا است، اما باید این نکته را نیز در نظر گرفت که بسیاری از افراد هنوز مراجعه نکرده یا بهدرستی تشخیص داده نشدهاند. وی بابیان اینکه مرکز جامع مطالعات اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز یکی از معدود مراکز دانشگاهی مطالعات اوتیسم است، گفت: این مرکز پیشازاین در بیمارستان اسدآبادی تبریز واقعشده بود که به جنب بیمارستان رازی منتقل شد و برنامههای متعددی برای توسعه آن داریم که تحقق این امر نیز نیازمند ورود و کمک خیران بهویژه در زمینه بهسازی و طراحی مرکز است.
کمبود نیروهای متخصص در مرکز اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز
وی از کمبود نیروهای متخصص در مرکز اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز خبر داد و افزود: علاوه بر مشکلات اعتباری، بسیاری از درمانگران پس از اتمام دوره طرح، مرکز را ترک میکنند و در صورت تعدد نیروی متخصص میتوان پاسخگوی نیازهای تعداد بیشتری بود، از توان دانشجویان و دانشآموختگان رشتههای توانبخشی، روانشناسی و رزیدنتهای روانپزشکی نیز در این مرکز استفاده میشود. شاهرخی اجرای برنامههای بازآموزی و برگزاری کارگاههای آموزشی را از دیگر تلاشها در مرکز اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز عنوان کرد. این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در بخش دیگری از سخنانش بابیان اینکه اوتیسم یک اختلال عصبی-تکاملی است که باعث بروز نقایصی در علائم و رفتارهای کودک میشود، گفت: تکامل ارتباط و تعاملات اجتماعی در این افراد مختل بوده و بهصورت نقص در رشد زبانی، نقص در تواناییهای غیرکلامی ارتباط مانند مشکل در تماس چشمی یا استفاده از زبان بدن، مشکل در درک جوانب نهان صحبت مانند درک ضربالمثل و شوخی بروز میکند. وی بابیان اینکه کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم قدرت تنوعبخشی به رفتار را ندارند، ادامه داد: تواناییهای رفتاری این کودکان کلیشهای بوده و با علایق و رفتارهای خاص تکراری مشخص میشود. منظور از طیف در این اختلال یعنی شدت بروز علائم این اختلال از کودکی به کودک دیگر متفاوت است و علائم از خفیف تا شدید دستهبندی میشوند، ازاینرو نوع خدماتدهی نیز بسته به طیف، متفاوت است. وی با اشاره به اینکه سن مراجعه به پزشک متخصص توسط والدین کودکان اوتیستیک در آمریکا نیز بالا و حدود چهارسالگی به بالا است، اظهار کرد: بسیاری از مادران از حدود ششماهگی فرزندانشان متوجه برخی علائم نامعمول میشوند، اما زمان مراجعه به پزشک چندین سال طول میکشد و این نیز باعث به تأخیر افتادن مداخله میشود.
